ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
ئەسەرنى بىۋاستە ئاڭلاش: Uyghurluq_eqidisi.mp3
مەن بۇ كۈنلەردە ئۆزۈمگە تەۋە دىلىمدىن باشقا بىر دىلغا سۆزمۇ قىلالمايمەن. شۇڭا بۇ مۇناجىتىمنى سەنلا زەڭ قويۇپ ئاڭلاپ قويغىن:
بىزدىكى ئەقىدە شۇنداق بىر ئەقىدىكى چولپاندىن يورۇق، ئالەمدىن بۈيۈك، قۇياشتىن ھارارەتلىك، قاردەك ئاق، سۈتتەك ساپ، قىسقىسى كائىناتتا ھىچ نەرسە بىزنىڭ ئەقىدىمىزگە تەڭ بولـمايدۇ چۈنكى بىزدە شۇ ئەقىدە بولغاچقا بۈگۈنگىچە ئۇيۇشۇپ بىللە ياشاپ كېلەلىدۇق ۋە ئەتىگىمۇ مۇشۇ ئەقىدىمىز بىلەن ئۇلىشىشقا ھەم ئىشەنچىمىز كامىلدۇر.
ئەقىدىمىزنىڭ ئۇ دۇنيا -بۇ دۇنيا ۋاپادارلىقى – بىز بىللە توپا كېچىپ ئوينىغان چىغىر يوللارغا، بۇغداي ئورغان ئېتىزلىقلارغا، پادا باققان جاڭگاللارغا، ئۇژمە تىرىپ يېگەن شاخلارغا، قىسقىسى بىزگە تەۋە بولغان تەبىئەتكە، بىزگە تەۋە بولغان بۈيۈك ئۇيغۇر زېمىننىڭ ھەر بىر ھۈجەيرىسىگە يىلتىزى مەڭگۈlلۇك روھ قىلىپ تېرىۋېتىلگەن، قەلبىمىزگە ئورقۇن ئابىدىلىرىدەك قىلىپ ئۇيۇۋېتىلگەن.
ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
ئەسەرنى ئاڭلاش: Jawabsiz_Qalghan_Telefon.mp3
قۇياش پارلىغان سەھەردە بۈك- باراقسانلىق دەرەخلەر ئارىسىدىكى قۇشلارنىڭ ۋىچىرلاپ سايراشلىرى كىشىگە بۈگۈنكى بۇ بىر كۈننىڭمۇ بىز ئارقىمىزدا ئالدىراش قالدۇرۇپ كەتكەن ھەرقانداق بىر كۈندىن قېلىشمايدىغان، قىممەتلىك ھايات ئۆز مەنىسىنى كامالەتكە يېتىپ ئىپادىلەيدىغان، گۈزەللىككە ۋە ئەھمىيەتلىك دەملەرگە تولىدىغان يەنە بىر ياپ يېڭى بىر كۈننىڭ باشلىنىۋاتقانلىغىدىن كۆڭۇللەرنى مەستخۇش قىلاتتى.
مەن ئۇشبۇ مىنۇتلاردا شۇنداق بىر روھلۇق كەيپىياتتا ئىدىمكى كىچىك قىزىمنى قولىدىن يېتىلەپ، ئۇنىڭغا دۇنيا ھەققىدە قىزىق ۋە گۈزەل ھېكايىلەرنى ئېيتىپ بەرگەچ، ئۇنى ئالدىراش مەكتەپكە ئېلىپ كېتىۋاتاتتىم. پىيادىلەر يولى خېلىلا تار بولغاچقا ئادەتتە ئۇچ ئادەم تەڭ ياندىشىپ ماڭالمايتتى. ئەگەر ئالدىمىزدا بىرەر ئادەم ئاستاراق كېتىپ بارغان بولسا، ئۇ ئادەمنىڭ ئالدىغا ئۆتۈپ يولىڭىزنى تىزرەك داۋاملاشتۇرۇشىڭىز ئۈچۈن «مەرھەمەت، كەچۈرۈڭ، ماڭا يول بەرگەن بولسىڭىز!» دىگەندەك تەكەللۇپ گەپلەرنى قىلىپ يول سورىشىمىز كېرەك ئىدى.
تەلىيىمىزگە بىزنىڭ ئالدىمىزدا بوۋاق ھارۋىسى ئىتتىرىپ، مېنىڭ قىزىم بىلەن تەڭ ياشتىكى بىر كىچىك قىزنى بىللە ئېلىپ كېتىپ بارغان بىر ياش ئايال ئۇچۇردى. بۇ ئايالنى مەن بىر قانچە يىللاردىن بۇيان تونۇيتتىم. بۇ ئايال ئائىلىسى بىلەن مېنىڭ قىزىم ئىككىنچى سىنىپتا ئوقۇۋاتقاندا بىزنىڭ مەھەللىگە فرانسىيەنىڭ نىس (Nice) شەھرىدىن كۆچۈپ كەلگەن ئىدى. بۇ ئايالنىڭ قىزى بىلەن مېنىڭ قىزىم شۇنىڭدىن بۇيان بىر سىنىپتا ئوقۇپ كېلىۋاتاتتى. بۇ ئايالنىڭ ئىسمى لۇسىې (Lucie) بولۇپ، مىللىتى فرانسۇز ئىدى. بىز ئادەتتە ئۇچرىشىپ قالساق تەكەللۇپلۇق سالام – سائەتلىرىمىزنى ئاياشمايتتۇق.
ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
شېئىرنى بىۋاستە ئاڭلاش: Ottura_dengizda_izgu_tilekler.mp3
كۈن چۈشكەن بېشىغا يانار تاغلىرى،
مۇسسولىننىڭ پۇتى كۆيگەن دېڭىز.
يېمىشكە تولغان بوستان باغلىرى،
سوقۇلغان تاش قورغىنى ئەڭ ئېگىز.
بېلىجانلار سەييارە دېڭىزدا شوخ – شوخ،
شاراپ تەمى ئىدىشتىن كەتمىگەن يوقاپ.
بىر جۇپ گەۋدە ساھىلدا دۇنيادىن بىھۇش …
مۇھەببەت كۈيى ياڭراق دولقۇنلۇق شۇتاپ.
يالتىرار كۆمۈش رەڭدە بويالغان سۇلار،
قىزىرىپ كەتكەن ئۇپۇقتا سۆيگۈ يەلكىنى.
ئاھۇ ۋولقان باغرىدا بەختى يوق تاغلار،
تەۋرىتەر بۇ زېمىننى ھەر بىر سەلكىنى.
[تولۇق ئوقۇش]
شېئىر ئاپتۇرى: جامىلە
ئېنگىلىزچىدىن ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن تەرجىمىسى
بىۋاستە ئاڭلاش: Jamala_1944_Eurovision.mp3
(بۇ ناخشنى ئۇكرائىنىيەلىك قىرىم تاتار قىزى جەمىلە 2016 ـ يىللىق «ياۋروپا نەزىرى» سەنئەت كۆرىكىدەئورۇنلاپ چىمپىيون بولغان Jamala – Eurovision Song Contest 2016)
ياتلار كېلىۋاتىدۇ ….
ئۇلار سېنىڭ ئۆيۈڭگە كەلدى،
ئۇلار سېنى ئۆلتۈرىدۇ
ئۇلار ئاندىن كېيىن
بىز گۇناھكار ئەمەس
بىزدە گۇناھ يوق دەيدۇ.
ئەقلىڭ سېنىڭ قەيەردە؟
ئىنسانلىق ياش تۆكۈۋاتىدۇ.
سەن ئۆزۈڭنى ئىلاھ دەپ ئويلامسەن
بۇ يەردە ھەممە ئادەم ئۆلۈۋاتسا.
بىزنىڭ يۈرىكىمىزنى يۇتىۋەتمىگىن
بىزنىڭ يۈرىكىمىزنى
ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
شېئىرنى بىۋاستە ئاڭلاش: Baharni_seghnish.mp3
يەنە شۇ تونۇش سەھەر، تونۇش بۇ باغچا،
ئوخشاش مۇڭدا غەزەلچى قۇشنىڭ سايرىشى.
قاغا قاقىلدىشىمۇ تۆنۈگۈنگە ئوخشاش،
قايتمىغان مۇدھىش سوغۇق بىزدىن تېخى!
كۆك ئاسمان، قۇياش نۇرى پارلىغان سەھەر،
مەن كېزەرمەن دۇنيانى ئۆزۈمدە يۈدۈپ.
زارىقىپ كۈتكەن دىلخۇمار تېخى كەلمىگەچ،
يارالغانمۇ ياشاشقا مەن سېنى كۈتۈپ؟!
ياشايمەنمۇ كەلمەس يار يولۇڭغا قاراپ،
سېغىنىشتا ئۇپۇق چېتىدىن سېنى ئىزدەپ.
ئاي تولۇندىن سالام يوللاپ ھەر كېچىدە،
مىسرا قىلىپ ھەر شېئرىمغا سېنى كۈيلەپ….
ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
شېئىرنى بىۋاستە ئاڭلاش: Yengi_yilgha_sual.mp3
يىڭى يىل كەلدى، كونىسى كەتتى،
ئۆمۈردىن بىر بەت يىرتىلدى، ئۆچتى.
سورايمەن غەمكىن ئوزۇمدىن سۇئال,
قىممىتى بۇ ھايات نەلەرگە كەتتى؟!
گەر يېشىم ئاشسىمۇ قىرىقتىن بۈگۈن،
ئاشالمىدىم ئارزۇيۇم چېكىدىن ھالقىپ.
ياشايمەن قول سۈزۈپ ئۈمىدكە ھامان,
خەلقىمنىڭ دەردىگە ئۆزۈمنى زارىقىپ.
يامغۇرلۇق بۇ كېچە، مەن مۇڭغا پاتتىم،
ئۇزىتىپ يىللارنى ئارقامغا ئاتتىم.
ۋەتەننىڭ ئىشقىدا بولۇپ مۇساپىر،
چۆللەردە نىجاتلىق كارۋىنى تارتتىم…
ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن
شېئىرنى بىۋاستە ئاڭلاش: Chin_muhabbetning_bayani.mp3
(ياشلىق خاتىرەمدىكى شىېئىرلاردىن)
بىز بۇرۇن ناتونۇش، بىز يوچۇن ئىدۇق،
مۇھەببەت بېغىغا تەڭ كېلىپ قوندۇق.
تەقدىرنىڭ قىسمىتى يولىمىزغا نېسىپ –
مۇقەددەم شۇ كۈنى بىر جۈپلەر بولدۇق…
سىڭىپلا كەتتىڭ سەن قەلبىم قېتىغا،
قۇم ئۇستىگە ياققان سەھەر يامغۇردەك.
بوران ئۇچۇرسىمۇ يوقالمىدىڭ ھىچ،
كۆكلىگەن تاش ئۇستىدە قىزىل گۈلدەك.
قامغاق ئىدىم سۆيگۈ چۆلىدە يىگانە،
جانان ئىزدەپ جاھان كەزگەن بىر دىۋانە.
پەيدا بولدۇڭ قەلبىمدە يېڭى باھاردەك،
تۇيۇلدى دۇنيا بولۇپ ماڭا غەمخانە…..
elkun@azizisa.org