ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن

Qandaq_kutey_yengi_yil_A_Salam.mp3

شېئىرنى ئابدۇسالام نىياز ئۇيغۇر ئوقۇدى

Qandaq_kutey_yengi_yil_Kunduzay.mp3

شېئىرنى كۈندۇزئاي ھامۇت ئوقۇدى

 
يىل –
سەندىن بىرى يەنە كەتتى،
يېڭىنى كۈتۈۋېلىشقا يوق مەيلىم ئەمدى
زۇلۇمى زاماننىڭ خەلقىمگە زەپ يەتتى
تالاي دوست – يارەنلىرىم غايىب بوپ كەتتى …
خورلۇقى ئۇيغۇرنىڭ ئەڭ چەككە يەتتى
ئەرك سۆيگەن ئەزىمەتلەر زىنداندا ياتتى
مىللەتنىڭ كۆزىدىن ياش ئەمەس قان ئاقتى
زالىمغا دۇنيا چاپانلار ياپتى …
ئىنسانلىق مەنپەئەتكە ۋىژدانىنى ساتتى!
تەقدىم قىلغىنىڭ شۇ بولسا ماڭا-
قانداق كۈتەي سېنى بۈگۈن يېڭى يىل؟

ۋىلئام مولوتوۋ (قازاقىستان)

سەھەردە كۈن نۇرى چۈشكەن شەبنەمدەك،
كۆزلىرىڭ نىگارىم تۇرار نۇر چېچىپ.
ھۇر باغنىڭ ئىچىدە يۈرگەن سەنەمدەك،
كېلىسەن تۇيغۇم ئىشىگىنى ئېچىپ.

سەن تېپىشماق سېھرىڭ ماڭا ئۆتۈكلۈك،
قارىشىڭ مۇلايىم دىلنى ئىرىتەر.
سەھەرنىڭ سۆيۈپ قاچقان شوخ شامالدەك،
ئۈگدىگەن سېزىمىمنى شۇئان سەگىتەر.

تەبەسسۇم تۆكۈلەر يۈزۈڭدىن ئىللىق،
پاك دىلىڭ ئەينەكتەك ئەكس ئېتىدۇ.
بولسىمۇ گەر ھايات يولى ئېدىرلىق،
بەخت قۇشى بىر كۈن ساڭا قونىدۇ.

ئەزىز ئەيسا ئەلكۈن

جۇت قىش قوغلىدىمۇ يۇپۇرماق سېنى،
ئۈزۈلدۇڭ ۋاقىتسىز تېنىڭدىن جۇدا.
ياكى داپ چالدىمۇ ساڭا شاماللار؟
ئۈچتۇڭ بۈگۈن ماكانسىز بولۇپ سەۋدا…

جۇت قىش قوغلىدىمۇ يۇپۇرماق سېنى،
تاڭ سەھەردە ھىجران ناخشىسى ئېيتىپ.
كېزەرمەن ۋىسال تۇغقان بۇ كوچىنى،
نەپسىمگە سېغىنىش ھېسلىرىنى قېتىپ.

جۇت قىش قوغلىدىمۇ يۇپۇرماق سېنى،
سارغىيىپ رەڭگىڭ يېشىلدىن تۆنۈگۈن.
بولمىغىن ئەمما سەن ھىجرانغا ئەلچى،
خازاندەك توزۇمىسۇن سۆيگۈ بۈگۈن!

جۇت قىش قوغلىدىمۇ يۇپۇرماق سېنى،
سارغىيىپ ئالتۇندەك ھۆسىن – جامالىڭ.
كەتسەڭ گەر پەسلىنى پەرۋاسىز ئىزدەپ،
كۆكلىگىن گۈلۈم بولۇپ باھاردا مېنىڭ؟!

29 ئۆكتەبىر، 2017- يىلى. لوندون

سېنى قۇملۇق قەھۋەخانىسىدا ساقلايمەن 

قارا،  قەھۋە چەينىكى تاراقلاپ ناخشا ئېيىتماقتا
ئۆرۈك ئوتۇنىنىڭ خۇش پۇرىقى 
ئارچا دەرىخىنىڭ يۇمران شېخى 
كۈتۈشۈمگە بولماقتا ھەمراھ

تۆت ئەتىراپ قۇم 
توغراق يوپۇرمىقىدا قۇياش نۇرى 
سېنى ساقلايمەن قەھۋەخانىدا 
ئىشىك ئالدىدىكى كاۋابداندا 
تۈتەپ تۇرار جىگدە ئوتۇنى 
مېنىڭ يۈرىكىم جىمجىت ھالدا 
ئايرىلىش ناخشىسى ئېيتىدۇ
كۆزۈمگە ياش تولغان 
ئەگەر كەلسەڭلا 
قۇملار ئارىسىغا كىرىپ كېتىمىز 
تاغلار ئارىسىغا سىڭىپ كېتىمىز 

* * * * * *

قۇمدا ئۈزۈش

قۇم ئېغىر ھەمدە سىرلىق پېتى
ئۈسسۈپ كىرەر مېنىڭ قەلبىمگە
چىنە-قاچىلارنى سۈرتىۋاتقىنىمدا ….

بۈيۈك لەڭگەر

گۈل ئىكەن بېشىمغا سانجىلغان تەقدىر
كۆزۈمدىن ئاققىنى ئۆرتەنگەن تىكەن
چاقىردى مېنى: ئەي، ئازاب تۇغقان شىر!
كېسىلگەن بېشىمنى كوتەرگەن لىگەن

ئۇرۇلدى تېنىمغا نۇر ئويغانغان دەم
قۇياش دەپ ئاتالغان شۇ بۈيۈك لەڭگەر
قېنىمغا ئەلمىساق بولغان ئىدى جەم
بىلمىدىم، يوقالدى مەندە ئەڭگۈشتەر

ئۈنۈمگە تەڭرىقۇت چۆككەندىن بۇيان
كۆكسۈمدە گۈپۈلدەر پارلىغان زۇلمەت
ماڭلايدا ساداقتەك سۇنمايدۇ گۇمان
گۈللەردىن تۇماندەك ئۆرلەيدۇ ھەسرەت

ئاھ! دېسەم، گېلىمدا يىقىلار ئاھۇ
ياق! دېسەم، چېقىلار قەلبىمدە ياقۇت
يېشىمدا نەملەنگەن قايسى ئىلاھ ئۇ؟
بۇ قۇتلۇق زېمىننى ئەيلىگەن تاۋۇت؟

كۈتۈش

ئاپتاپقا قاقلىدىم يالغۇزلۇقۇمنى،
قىسمەتنىڭ پايانى كۆرۈندى تىمتاس.
سەن نەدە مەغرۇرسەن ئېزىلدى باغرىم,
كۆزۈمنى بوش يۇمۇپ قىلدىم مەن قىياس.

كىملەرنى ياد ئەتتىڭ ،كىملەرنى كۈتتۈڭ,
مېھرىمدە بارلىقىڭ بولماقتا ئايان.
ئالدىراش يولنى كېسىپ ئۆتكەنسەن بەلكىم,
ئاخىرىنى ئويلاشتىن قىلىمەن گۇمان.

تېرەكلەر قارايدۇ ماڭا بەك غەمكىن,
بويۇڭدەك بىر ئىشەنچ پارلايدۇ يارقىن.
يەنىلا سەن ئامان قالىسەن جېنىم,
تۇيۇقسىز زېمىندا يۈزبەرسە قىرغىن.

مۇڭ باسقان كۆزلىرىڭنى ئەسلىيەلەيمەن,
سەن چۇقۇم ئۆيۈڭدىن چىققان لاۋۇلداپ.
مانا يەنە بىر كۈن ئۆتتى مىڭ تەستە,
يۇلتۇزلارغا قوشۇلدۇم يولۇڭغا قاراپ !

كۆيۈۋاتقان بۇغداي

 ئادىل تۇنىياز

سالام ئۇيغۇر دېگەندە قۇياش،
سالام ئۇيغۇر دېگەندە تارىخ،
قەشقەر شەھىرى ئوخشار قەسىرگە.

يۇلتۇزلار پەرۋاز قىلار تاڭ سەھەردە،
پەسىللەر پەرۋاز قىلار دەرەخلەردە،
بۇ شەھەر پەرۋاز قىلار چۆچەكلەردە.
بۇ يەردىكى ئادەملەر،
پەرۋاز قىلار يۈرەكلەردە.

ئات قۇشۇلغان،
قىزىل سايىۋەنلىك مەپە
تاڭ سەھەردە ئۆتتى يېنىمدىن،
جىرىڭلىتىپ قوڭغۇرىقىنى.
سېۋىتىنى قۇيۇپ بېشىغا
گىردە سېتىپ يۈرگەن بىر بالا
تاڭ سەھەردە ئۆتتى يېنىمدىن….

ئا. س . پۇشكىن

قۇربان بارات تەرجىمىسى

قىش ئاخشىمى

بوران، قارلىق قۇيۇن ئاسماننى
تۇمان كەبى قاپلايدۇ پۈتۈن.
دەم ھايۋاندەك ھۆركىرەپ ئۆتەر،
دەم بۇۋاقتەك يىغلاڭغۇ بىر ئۈن.

دەم گۆركىرەپ كونا ئۆگزىدىن،
شاراقشىتىپ تارتىدۇ پاخال.
دەم كەچ قالغان يولۇچى كەبى،
دېرىزىنى قاقىدۇ دەرھال.

كىچىككىنە كونا ئۆيىمىز،
ھەم زۇلمەتتە ھەم سۇغۇق، غەمكىن،
دېرىزىنىڭ ئالدىدا مۇما،
تۇرۇپسەنغۇ ئۈنسىز ۋە تەمكىن؟

قۇربان بارات

ﮬﺎﻳﺎﺗﻠﯩﻖ ﺷﺎﺩﻟﯩﻘﻰ ﻳﺎﻳﺮﯨﻐﺎﻥ ﻣﻪﺳﯜﻡ ،
ﻗﯘﺷﻼﺭﻧﻰ ﺑﺎﻏﺮﯨﻐﺎ ﭼﯩﻠﯩﺪﻯ ﺩﺍﻻ .
ﯞﻩ ﻟﯧﻜﯩﻦ ﺋﯘﻻﺭﻏﺎ ﺳﺎﻟﺪﻯ ﯞﻩﮬﯩﻤﻪ ،
ﻗﯘﺵ ﺋﺎﺗﺎﺭ ﺑﯩﺮ ﻣﯩﻠﺘﯩﻖ ﻛﯜﺗﯜﺭﮔﻪﻥ ﺑﺎﻻ .

ﺑﯩﻤﺎﻻﻝ ﺋﺎﺗﻠﯩﻨﯩﭗ ﺋﯚﻛﺘﻪﻡ ، ﻳﯜﮔﻪﻧﺴﯩﺰ ،
ﻗﯘﺷﻼﺭﻧﻰ ﻗﯩﺮﺩﻯ ﺋﯘ ﻛﯧﺰﯨﭗ ﻣﻪﻟﯩﺪﻩ .
ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺑﯘ ﻗﯩﻠﻤﯩﺸﻰ ﻗﯘﺯﻏﯩﺪﻯ ﻏﻪﺯﻩﭖ ،
ﺋﺎﻕ ﻛﯚﯕﯜﻝ ﭘﺎﻙ ﻳﯜﺭﻩﻙ ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ ﺋﻪﮬﻠﯩﺪﻩ .

ﺋﺎﯕﺎ ﻛﺎﺭ ﻗﯩﻠﻤﯩﺪﻯ ﺗﻪﻧﺒﯩﮭ ﺋﻪﻳﻪﯨﭙﻠﻪﺵ ،
ﮬﻪﻣﻤﯩﻨﻰ ﺭﻩﺕ ﻗﯩﻠﺪﻯ ﻗﻮﭘﺎﻝ ﺯﻭﺭﺍﯞﺍﻥ .
ﺑﺎﻏﻼﺭﻏﺎ، ﻗﻮﺭﻭﻏﺎ ﺑﺎﺷﺘﯘﺭﯗﭖ ﻛﯩﺮﯨﭗ ،
ﻗﯘﺷﻼﺭﻧﻰ ﺋﯚﻟﺘﯜﺭﺩﻯ، ﺗﯜﻛﺘﻰ ﻗﯩﺰﯨﻞ ﻗﺎﻥ …..